Skóra to podstawowa warstwa ochronna naszego organizmu. Dlatego cierpi najmocniej przy urazach mechanicznych, nadmiernym działaniu promieni słonecznych, często również chorobach lub zmianach hormonalnych – wtedy na skórze pojawiają się zmiany, które mogą świadczyć o złej kondycji organizmu, na przykład trądzik. Na skutek opalania się na plaży lub w solarium mogą wystąpić przebarwienia lub odbarwienia skóry. Czym są białe plamki na skórze i jak się ich pozbyć?
Jakie są przyczyny powstawania odbarwień?
Za pojawianie się białych plamek na skórze odpowiedzialny jest zawsze brak melatoniny w skórze. Z różnych względów może być blokowana jej produkcja lub dochodzi do całkowitego uszkodzenia komórek, które ją produkują. Zahamowanie produkcji melatoniny nazywane jest hipopigmentacją i może być skutkiem urazów skóry – oparzeń słonecznych, otarć lub skaleczeń. Po wygojeniu skóry w miejscach uszkodzeń, nowe komórki mogą mieć jaśniejszy odcień. Są to jednak zmiany lokalne.
Uszkodzenia melanocytów (komórek produkujących melatoninę) mogą powstawać również na skutek zażywania leków o działaniu fotoalergicznym, stosowania pewnych substancji bezpośrednio na skórę lub też promieniowania. Często za blokadę produkcji barwnika skórnego odpowiadają hormony, dlatego odbarwienia skóry zauważane są najczęściej u osób w okresie dojrzewania lub tych, które przyjmują leki hormonalne.
Białe plamki na skórze – jak się ich pozbyć?
Sposoby leczenia odbarwień są różne, w zależności od powodu ich powstawania. Mogą to być zabiegi zachowawcze, na przykład unikanie słońca, repigmentacja farmakologiczna lub maści przeciwgrzybiczne, jeśli białe plamki na skórze są wynikiem infekcji grzybiczej. W przypadku oparzeń słonecznych można stosować maści z witaminą A i E, które przyspieszą gojenie się skóry. Białe ślady można zakryć na przykład makijażem lub ukryć pod samoopalaczem. Na przywrócenie skórze odpowiedniego koloru pomaga na przykład jedzenie marchwi i jej przetworów, które zawierają beta-karoten. Często dermatolodzy zalecają również lekką ekspozycję na słońce.
Zakażenie grzybicze – łupież pstry
Białe plamki na skórze pojawiają się, kiedy drożdżaki bytujące na naszej skórze uaktywniają się i zaczynają rozmnażać. Dzieje się tak na przykład w przypadku zwiększonej potliwości i przy osłabionym układzie odpornościowym. Aktywne grzyby tworzą na skórze ciemnobeżowe plamki i blokują syntezę melatoniny. Dlatego po opalaniu pozostają na skórze jasne miejsca, które się nie zabarwiły. Skóra, która długo atakowana jest przez grzyby, zaczyna się również łuszczyć, co tworzy efekt znany z typowego łupieżu, który występuje na skórze głowy.
Leczenie łupieżu pstrego polega na stosowaniu maści o działaniu przeciwgrzybiczym, które możemy zakupić nawet bez recepty. Ich skład oparty jest na składnikach takich jak ketokonazol lub klotrimazol. Na skórę warto stosować również specjalistyczne szampony i środki higieniczne przeznaczone do walki z łupieżem, które znajdziemy w aptece. Do pielęgnacji najlepiej sprawdzą się kosmetyki zawierające kwas salicylowy. Ich stosowanie wskazane jest również po wyleczeniu infekcji jako działanie zapobiegające jej nawrotowi. Wtedy należy również zdezynfekować wszystkie przedmioty, z którymi miało się styczność w czasie choroby (na przykład ręczniki, pościel) – pozwoli to na uniknięcie ponownej infekcji.
Jeśli łupież okaże się oporny na domowe sposoby, należy zgłosić się do dermatologa, który może zalecić stosowanie doustnych leków przeciwgrzybiczych oraz smarowanie się emulsją z wysoką zawartością selenu.
Grzybicę skóry najłatwiej jest złapać niestety na solarium. Dlatego zawsze wybierajmy sprawdzone miejsca, gdzie bardzo dba się o higienę. Zbyt słabo i niedokładnie zdezynfekowane lampy UV mogą przenosić bardzo dużo bakterii i grzybów, które atakują naszą skórę.
Leki antykoncepcyjne a białe plamki na skórze
Odbarwienia skóry mogą pojawiać się również przez stosowanie hormonalnej antykoncepcji. Estrogeny zawarte w tabletkach antykoncepcyjnych mocno wpływają na działanie melanocytów, które mogą produkować zbyt dużo lub zbyt mało melatoniny. Tabletki zawierają również substancje, które działają fotouczulająco. W tej sytuacji nie ma dobrego sposobu na uniknięcie plamek poza odstawieniem hormonów. Nie pomoże na pewno zmiana preparatu na inny. Trzeba albo pogodzić się z powstawaniem plamek, albo zrezygnować z opalania.
Ze względu na podwyższoną liczbę hormonów, odbarwienia skóry mogą pojawiać się również u kobiet w ciąży.
Okres rekonwalescencji po zabiegach medycyny estetycznej
W przypadku zabiegów z użyciem lasera i mikrodermabrazji zalecane jest unikanie słońca przez co najmniej miesiąc od ich wykonania. Skóra jest wtedy dużo bardziej delikatna i narażona na uszkodzenia pod wpływem promieniowania UV. Doprowadza to do powstawania podrażnień i oparzeń, a to z kolei – do pojawiania się jaśniejszych lub ciemniejszych plamek.
Żeby uniknąć tego efektu, należy stosować kremy z wysokimi filtrami UV i ograniczyć przebywanie na słońcu. Warto również na termin zabiegu wybrać okres jesienny lub zimowy, kiedy to promieniowanie jest słabsze lub słońce często chowa się za chmurami.
